Báo Việt Nam
WASHINGTON, DC (NV) – Đề Án 2025, một kế hoạch dài 900 trang dành cho vị tổng thống Đảng Cộng Hòa tiếp theo, đang thu hút chú ý vì các đề nghị cải tổ chính phủ liên bang. Trong số những đề nghị đó còn có những sửa đổi lớn trong bộ luật thuế Hoa Kỳ, Đài CBS News loan tin.
Tổng Thống Joe Biden và Đảng Dân Chủ lên án Đề Án 2025 trong những tuần gần đây khi tìm cách chỉ rõ những gì có thể xảy ra nếu cựu Tổng thống Donald Trump thắng cử trong cuộc bỏ phiếu vào Tháng Mười Một và giành lại Tòa Bạch Ốc vào Tháng Giêng. Rất nhiều đề nghị trong bản kế hoạch nói tới các vấn đề kinh tế có thể tác động tới hàng triệu dân Mỹ, cũng như các vấn đề xã hội như phá thai và đa dạng, công bằng và hòa nhập, hay còn gọi là DEI.
Đề Án 2025, do Quỹ Heritage bảo thủ quản lý, được hai cựu viên chức chính quyền thời Trump dẫn đầu: giám đốc đề án Paul Dans, từng là chánh văn phòng tại Văn Phòng Quản Lý Nguồn Nhân Lực, và Spencer Chretien, từng là phụ tá đặc biệt của Trump, nay là phó giám đốc đề án.
Về phần mình, Trump nói ông không can dự gì tới kế hoạch, ông viết trên Truth Social vào sáng Thứ Năm rằng ông không hề biết gì về kế hoạch này. Chiến dịch của ông cũng đề nghị các mục tiêu riêng từ “Chương Trình Nghị Sự 47,” có khuynh hướng tập trung vào các vấn đề xã hội và chính trị như tình trạng vô gia cư và nhập cư thay vì thuế.
“Tôi chẳng biết gì về Đề Án 2025. Tôi chưa từng thấy, cũng không biết ai là người phụ trách kế hoạch này và không giống như Nền Tảng Cộng Hòa được đón nhận nồng nhiệt, tôi không liên can gì tới kế hoạch này cả,” Trump viết hôm Thứ Năm.
Trump phản ứng sau khi Chủ Tịch Quỹ Heritage Kevin Roberts phát biểu trong một buổi phỏng vấn trên podcast rằng Hoa Kỳ “đang thực hiện cuộc Cách Mạng Mỹ lần thứ hai, và sẽ không vấy máu nếu phe cánh tả cho phép.”
Theo trang mạng của Đề Án 2025, mục tiêu của đề án là “một chương trình nghị sự khuôn phép và trọng dụng nhân tài, sẵn sàng thực hiện chương trình nghị sự này vào ngày đầu tiên chính quyền bảo thủ tiếp theo kế nhiệm Tòa Bạch Ốc.”
Các đề nghị về thuế của Đề Án 2025, nếu được ban hành, có thể sẽ ảnh hưởng tới tất cả người trưởng thành tại Hoa Kỳ bằng cách xóa bỏ hệ thống thuế dày đặc và lâu đời, và được hoạch định để giúp thành phần dân Mỹ có lợi tức thấp đóng thuế liên bang ít hơn so với những người lao động có lợi tức trung bình hoặc cao.
Hiện nay có bảy mức thuế — 10%, 12%, 22%, 24%, 32%, 35% và 37% — với mỗi mức dựa trên mức lợi tức. Ví dụ, một đôi vợ chồng phải trả 10% thuế thu nhập liên bang cho $23,200 đầu tiên họ kiếm được, sau đó là 12% cho lợi tức từ $23,201 tới $94,300, vân vân. Các đôi vợ chồng kiếm được hơn $487,450 trong năm nay mới phải đóng mức thuế cao nhất là 37%.
Đề Án 2025 lập luận rằng hệ thống thuế hiện tại quá phức tạp và tốn kém dẫn tới người nộp thuế khó lòng xoay xở. Để chỉnh đốn những vấn đề đó, kế hoạch đề nghị chỉ đưa ra hai mức thuế: những người có lợi tức lên tới khoảng $168,000 đóng thuế cố định 15% và những người có lợi tức cao hơn đóng thuế 30%, theo nội dung sửa đổi trong kế hoạch. Kế hoạch cũng đề nghị loại bỏ “phần lớn các khoản khấu trừ, tín dụng và miễn trừ,” mặc dù bản kế hoạch không nêu rõ khoản nào sẽ bị loại bỏ và khoản nào còn giữ nguyên.
Đề Án 2025 “là một cuộc cải tổ sâu rộng về cách thức tài trợ cho chính phủ như hiện nay, vốn yêu cầu những người giàu có đóng góp nhiều hơn những gia đình có lợi tức khiêm tốn hơn,” theo Brendan Duke, giám đốc cấp cao về chính sách kinh tế tại Trung Tâm Tiến Bộ Hoa Kỳ khuynh tả, nói với CBS MoneyWatch. “Tức là thuế từ những người giàu bù đắp cho tầng lớp trung lưu, đơn giản là vậy.”
Đề Án 2025 không lập tức trả lời yêu cầu bình luận.
Trong một tuyên bố, Quỹ Heritage cho biết cuối cùng thì quyết định thực hiện những khuyến nghị nào còn tùy vào tổng thống bảo thủ kế nhiệm, đồng thời nói thêm, “Như chúng tôi từng nói trong hơn hai năm nay, Đề Án 2025 không đại diện cho bất kỳ ứng cử viên hay chiến dịch nào.”
Hàng triệu gia đình trung lưu và lợi tức thấp có thể sẽ phải chuẩn bị đóng mức thuế cao hơn đáng kể theo đề nghị của Đề Án 2025.
Duke áng chừng rằng một gia đình trung lưu có hai con và lợi tức hàng năm là $100,000 sẽ phải đóng thêm $2,600 thuế lợi tức liên bang nếu họ phải chịu mức thuế cố định 15% trên lợi tức của mình vì mức thuế 10% và 12% không còn nữa. Nếu Khoản Tín Dụng Thuế Con Cái CTC cũng bị xóa sổ, các gia đình trung lưu sẽ phải đóng thêm $6,600 so với hệ thống thuế hiện nay, Duke cho biết.
Hàng triệu gia đình tại Hoa Kỳ có lợi tức dưới $168,000 có thể sẽ phải gánh mức thuế cao hơn với mức thuế suất 15%. Hiện nay, một nửa số người nộp thuế tại Hoa Kỳ có lợi tức dưới $46,000 một năm phải đóng mức thuế thực tế là 3.3% — phản ảnh thuế lợi tức của họ sau khi khấu trừ, tín dụng thuế và các lợi ích khác.
Ngoài ra, Đề Án 2025 còn đưa ra những đề nghị khác nhằm hoạch định lại kinh tế và thuế:
– Giảm thuế doanh nghiệp từ 21% hiện tại xuống còn 18%, được ban hành trong Đạo Luật Giảm Thuế và việc làm năm 2017 TCJA. Trước khi có đạo luật TCJA, mức thuế doanh nghiệp là 35%.
– Giảm thuế từ lợi tức gốc xuống còn 15%. Hiện nay những người có lợi tức cao phải trả thuế 20% cho lợi tức gốc.
– Loại bỏ các khoản tín dụng cho các đề án năng lượng xanh được vạch ra theo Đạo Luật Giảm Lạm Phát.
– Xem xét việc áp dụng thuế tiêu thụ của Hoa Kỳ, chẳng hạn như thuế bán hàng quốc gia.
– Loại bỏ nhiệm vụ của Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang (Fed), đó là duy trì việc làm đầy đủ trên thị trường lao động.
Trump vẫn chưa đề nghị bất kỳ kế hoạch thuế cụ thể nào, nhưng các phân tích gia dự đoán rằng ông sẽ tìm cách gia hạn các khoản cắt giảm thuế được ban hành thông qua TCJA nếu ông thắng cử. Hiện tại, trong nhiều điều khoản của TCJA, có cả các mức thuế suất thấp hơn, sẽ mãn hạn vào cuối năm 2025.
Trump cũng đề nghị đưa ra mức thuế quan 10% cho tất cả các mặt hàng nhập cảng và thuế quan 60% cho các mặt hàng nhập cảng từ Trung Quốc, điều này có thể huy động đủ ngân sách để xóa bỏ thuế lợi tức liên bang.
Chuyên gia về thuế nhận định đề nghị trên sẽ không thực hiện được vì số tiền thu từ thuế nhập cảng hàng hóa sẽ không đủ để bù vào hơn $2 ngàn tỷ thuế lợi tức cá nhân do Sở Thuế IRS thu vào hàng năm. Người tiêu thụ cũng sẽ phải trả nhiều tiền hơn cho hàng hóa nhập cảng khi các mặt hàng này phải đóng thuế suất cao hơn. (TTHN)
