Báo Việt Nam
QUẢNG NGÃI, Việt Nam (NV) – Mạng xã hội dấy lên một số ý kiến phản đối cách chính quyền tỉnh Quảng Ngãi chống sạt lở cho năm hộ dân ở dưới chân núi Van Cà Vãi ở huyện Sơn Hà bằng cách… chi 14 tỷ đồng ($567,490) để bạt núi.
Theo tờ Tuổi Trẻ hôm 2 Tháng Mười, đơn vị thi công đã hoàn tất việc bạt nửa núi Van Cà Vãi để chống sạt lở và đang tiếp tục rọ đá ở chân núi.
Phóng viên báo này đến hiện trường và mô tả ngọn núi cao 54 mét “giờ đây như quả đầu bị cạo trọc một nửa.”
“Đứng từ xa nhìn, nửa ngọn núi như bức tường đất dựng đứng. Sau trận mưa lớn vào chiều 1 Tháng Mười, chủ đầu tư [Ban Quản Lý Dự Án ở huyện Sơn Hà] phải cử người đến hiện trường giám sát, trao đổi với nhà thầu [hai công ty Minh Quân và Thành Nghĩa] về việc đảm bảo an toàn trong lúc thi công,” bản tin viết.
Báo Tuổi Trẻ cho biết thêm, tình trạng sạt lở tại núi Van Cà Vãi được phát giác từ hồi năm 2013. Đến năm 2021, tình trạng này trầm trọng thêm, huyện Sơn Hà chi 3 tỷ đồng ($121,605) từ tiền thuế dân chống sạt lở.
Hồi cuối năm 2023, sạt lở tại núi Van Cà Vãi lại tái diễn, chủ tịch huyện quyết định chi 14 tỷ đồng từ tiền thuế dân để xử lý.
Chính quyền địa phương cho rằng việc này là nhằm bảo vệ năm hộ dân với tổng cộng 24 người đang sống dưới chân núi.
Việc bạt núi được diễn giải là bóc hết lớp đất đá yếu (khoảng 35,000 mét vuông), giật cơ tạo mái hạ độ cao, sử dụng vật liệu chống thấm, kết hợp gia cường bê tông bề mặt, tạo rãnh thu nước và thoát nước từ đỉnh xuống, dưới chân núi được rọ đá, gia cố thêm đá hộc.
Đề cập chuyện tại sao không di tản năm hộ dân mà lại chi hơn nửa triệu đô la bạt núi, ông Nguyễn Xuân Hoàng, giám đốc Ban Quản Lý Dự Án ở huyện Sơn Hà giải thích: “Rất nhiều cuộc họp với phương án di tản năm hộ dân đã được đưa ra. Người dân lúc đầu đồng ý, nhưng sau đó vì nơi tái định cư chỉ có 100 mét vuông đất nên họ không chịu.”
Liên quan vụ này, bà Jang Kều, người sáng lập dự án “Nhà Chống Lũ,” bình luận trên trang cá nhân: “Dù tôi không phải dân kỹ thuật, nhưng có những thứ rất kiến thức cơ bản là nếu xẻo núi ra và có người ở trên núi thì chỉ hứng thêm nước và làm nhão, yếu lòng đất thêm thôi. Sang các nước phát triển (và một số nơi ở Việt Nam), ta thấy có bạt đồi, nhưng là cho các công trình quan trọng, bất khả kháng như đường quốc lộ (kéo thẳng) hay đường hầm, hay những công trình an ninh quan trọng ở trên. Và các dự án này rất rất tốn kém mới có thể đạt được tiêu chuẩn an toàn.”
Theo bà, chính quyền nên di tản người dân ra khỏi khu vực núi Van Cà Vãi, cấp cho họ đất ở khu vực địa chất an toàn và trợ giúp kinh phí cho họ dựng nhà hơn là chi tiền cho việc bạt núi.
Bà Jang Kều kết luận: “Đôi khi [giới chức chính quyền] nhiệt tình quá nhưng không cân nhắc thiệt hơn kỹ lưỡng thì vừa tốn kém vừa không mang lại an toàn cho người dân!” (N.H.K)
